3 Οκτώβρη 1965

Φιντέλ...
Φιντέλ...
Ηταν 17 Νοέμβρη του 1987 όταν ο Φιντέλ, στις 3 μετά τα μεσάνυχτα μπαίνει στο hotel National στην παραλία της Αβάνας. Τον είδα έξαφνα μπροστά μου επιβλητικό, θεόρατο, αν και φαινόταν κανονικός μπροστά στους δύο θηριώδεις σωματοφύλακές του. Εμείς, εγώ, ήδη υπερχειλισμένος από το άπειρο ρούμι και ταγκισμένος από τα φρέσκα πούρα που δίδονταν αφειδώς στην αποχαιρετιστήρια φιέστα του συνεδρίου της πάλε ποτέ "διεθνούς ένωσης φοιτητών". Μια μικροσκοπική βιετναμέζα δίπλα μου άρχισε να τσιρίζει υστερικά - όπως στην κλασσική σκηνή που τα κορίτσια τσιρίζουν όταν κατεβαίνουν οι Beatles από το αεροπλάνο φτάνοντας στην Αμερική, θυμάστε;
Άρχισε λοιπόν να μας χαιρετά όλους και φτάνοντας σε μένα του πέταξα ένα "γκρέτσια κομαντάντε!" θέλοντας να πω πως "Φιντέλ είμαι από την Ελλάδα και σε πάω ρε αδερφέ!", σφίγγοντάς του δυνατά το χέρι. Μετά, αναλογιζόμενος τη σκηνή, υπέθεσα από το μάλλον απορημένο του ύφος πως πρέπει να είχε αντιληφθεί κάτι ως γκράτσια ή οτιδήποτε άλλο υπερβολικό. Νομίζω πως διέγνωσε άμεσα την κατάσταση και προχώρησε γρήγορα προς τις ανατολικογερμανίδες συντρόφισσες που με περίσσιο επαναστατικό ζήλο, παρέδιδαν "ιδιαίτερα" στους εκπροσώπους των σαντινίστας ήδη επί τριήμερο. Έβλεπα πια μόνο τις πλάτες των σωματοφυλάκων και γυρίζοντας τη δακρυσμένη βιετναμεζούλα.
Ήταν εκείνη τη μέρα ή την προηγούμενη που μας είχε βγάλει επτάωρο λόγο προς τιμήν του συνεδρίου; Φυσικά δεν θυμάμαι τίποτα από ότι είπε... τα κολονιαλίσμο πήγαιναν και έρχονταν και εγώ καθόμουν στο φουαγιέ παίρνοντας μάτι τις σερβιτόρες και τις κομσομόλες που έκαναν θελήματα στη σοβιετική αντιπροσωπία. Μίλαγε ο Φιντέλ και είχα την πολυτέλεια να κάθομαι αραχτός σε πολυθρόνα φουαγέ με ένα ποτήρι ρούμι και ένα άρτι υλοποιηθέν, σε ποδιά μικρής κρεολής, πούρο... Η επανάσταση ήταν εκεί μπροστά μου ολοζώντανη και έκανε διακοπές σε τροπικό νησί!

ακολουθεί, 22 χρόνια πριν, ένα μικρό γράμμα προς τον Φιντέλ, που κανένας δεν θα ήθελε να λάβει ποτέ και που μόνο ο Φιντέλ μπορεί να κουβαλάει το βάρος του...
Μ.Κ.
Συνέχεια...

Φιντέλ,

Αυτή τη στιγμή θυμάμαι πολλά πράγματα-όταν σε γνώρισα στο σπίτι της Μαρίας-Αντωνίας, όταν μου πρότεινες να σε ακολουθήσω, την ένταση της προετοιμασίας. Μια μέρα ήρθαν και μας ρώτησαν ποιος θα έπρεπε να ειδοποιηθεί σε περίπτωση θανάτου μας. Τότε η συνειδητοποιήσαμε την πιθανότητα αυτή. Αργότερα μάθαμε ότι ήταν αλήθεια, ότι σε μια επανάσταση νικά κανείς ή πεθαίνει (αν είναι πραγματική). Πολλοί σύντροφοι έπεσαν στην πορεία προς τη νίκη.

Σήμερα τα πάντα έχουν ένα λιγότερο δραματικό τόνο, επειδή είμαστε πιο ώριμοι, αλλά το γεγονός επαναλαμβάνεται. Αισθάνομαι ότι έχω κάνει το καθήκον μου προς την Κουβανέζικη επανάσταση, στο έδαφός της, και αποχαιρετώ εσένα, τους συντρόφους, το λαό σου ο οποίος είναι τώρα δικός μου.

Παραιτήθηκα επίσημα από τις θέσεις μου στην ηγεσία του κόμματος, το πόστο μου σαν υπουργός, το βαθμό μου σα διοικητής και την υπηκοότητά μου. Δεν έχω κανένα πια δεσμό νομικά με την Κούβα. Οι μόνοι δεσμοί που έχω είναι άλλης φύσεως-αυτοί που δεν σπάνε όπως οι διορισμοί σε πόστα.

Ανασκοπώντας τη ζωή μου, πιστεύω ότι δούλευα με αρκετή τιμιότητα και αφοσίωση για να εδραιώσω την επαναστατική κατάκτηση.

Το μόνο μου σοβαρό λάθος ήταν το ότι δεν σου έδειξα αρκετή εμπιστοσύνη απ' τις πρώτες στιγμές στη Σιέρα Μαέστρα και το ότι δεν κατάλαβα αρκετά γρήγορα τις ηγετικές και επαναστατικές σου ικανότητες. Έζησα υπέροχες στιγμές δίπλα σου και αισθάνομαι την τιμή να ανήκω στους ανθρώπους σου στις λαμπρές μα λυπημένες μέρες της κρίσης της Καραϊβικής. Λίγοι πολιτικοί είναι στις μέρες μας τόσο λαμπροί όσο εσύ. Είμαι επίσης περήφανος που σε ακολούθησα χωρίς δισταγμό, που ταυτίστηκα με τον τρόπο που σκέφτεσαι και που εκτιμάς τους κινδύνους.

Άλλα έθνη του κόσμου χρειάζονται τις ταπεινές μου προσπάθειες συμπαράστασης. Μπορώ να κάνω αυτό που εσύ δεν μπορείς λόγω της ευθύνης σου στην αρχηγία της Κούβας, και έφτασε ο καιρός να αποχωριστούμε.

Πρέπει να ξέρεις ότι αυτό το κάνω με ανάμεικτα συναισθήματα. Αφήνω εδώ την πιο αγνή μου ελπίδα σαν χτίστης και σαν αγαπημένος αυτών που λατρεύω. Και αφήνω τους ανθρώπους που με δέχτηκαν σα γιο. Αυτό πληγώνει ένα μέρος της ψυχής μου. Μεταφέρω στα πεδία των νέων μαχών την πίστη ότι με δίδαξες, το επαναστατικό πνεύμα του λαού μου, το αίσθημα της εκπλήρωσης ενός απ' τα πιο ιερά καθήκοντα: να πολεμάς όπου και να είσαι τον ιμπεριαλισμό. Αυτό είναι μια πηγή δύναμης και ακόμη, γιατρεύει τις βαθύτερες πληγές.

Δηλώνω για άλλη μια φορά ότι απαλλάσσω την Κούβα από κάθε ευθύνη, εκτός απ' αυτή που προέρχεται απ' το παράδειγμά της. Αν ο θάνατος με βρει κάτω από άλλους ουρανούς, η τελευταία μου σκέψη θα είναι γι αυτό το λαό και ειδικά για σένα.

Είμαι ευγνώμων για τη διδασκαλία και το παράδειγμά σου, στο οποίο θα προσπαθήσω να σταθώ πιστός μέχρι τις τελικές συνέπειες των πράξεών μου. Πάντα ταυτιζόμουν με την εξωτερική πολιτική της επανάστασής μας, όπως και συνεχίζω. Όπου κι αν βρίσκομαι, θα αισθάνομαι την ευθύνη του να είσαι Κουβανός επαναστάτης και σαν τέτοιος θα συμπεριφέρομαι. Δεν λυπάμαι που δεν άφησα τίποτα υλικό στη γυναίκα και τα παιδιά μου. Είμαι ευτυχισμένος που έγινε έτσι. Δε ζητώ τίποτα γι αυτούς γιατί το κράτος θα φροντίσει να έχουν αρκετά για να ζήσουν και να μορφωθούν. Θα είχα πολλά να πω σ' εσένα και το λαό μας, αλλά αισθάνομαι ότι είναι άχρηστα. Οι λέξεις δεν μπορούν να εκφράσουν αυτό που θα ήθελα και δεν υπάρχει λόγος να ξοδεύω σελίδες.

Πάντα μπροστά για τη νίκη!

Πατρίδα ή θάνατος!

Σε αγκαλιάζω με όλο τον επαναστατικό μου ζήλο.

Φιντέλ «Κείμενα», Σύγχρονη Εποχή 1988